In deze blog blikken we terug op de afgelopen 40 jaar ontwikkeling die heeft geleid tot de populaire A-serie trekker. Van de vroege Volvo BM Valmet machines en de klassieke Finse 305 en 405 modellen tot de moderne 5e generatie Valtra A Serie; we delen enkele van de cruciale momenten in onze geschiedenis van kleine tractoren.
De Scandinavische Volvo BM Valmet-tractorserie werd in 1982 gelanceerd in de klasse 70 tot 100 pk. In die tijd was er vraag naar kleine tractoren. Volvo's kleine serie gebruikte motoren van Perkins en transmissies van International Harvester. Deze productlijnen werden stopgezet aan het begin van de Scandinavische samenwerking. De kleine Valmet daarentegen was gebouwd van eigen onderdelen, maar kon als nogal ouderwets worden beschouwd. Hoewel het de verkoop van lage pk's bevorderde, was er duidelijk vraag naar iets nieuws.
De Finse basistractor - de korte geschiedenis
De nieuwe modellen 305 en 405 (met respectievelijk 53 en 61 pk) waren klaar voor lancering in 1985. Deze blog richt zich op deze tractoren en hun opvolgers, met dezelfde transmissiefamilie. Soms was deze lijn misschien wel de meest internationale van Valtra's producten, omdat tractoren met deze transmissie in vijf fabrieken op drie continenten zijn gemaakt.
Het concept voor deze kleine tractoren uit het midden van de jaren tachtig leek op dat van hun grotere broers uit de 05-serie - een viertraps hoofdtransmissie vermenigvuldigd met twee groepversnellingen vooruit en één achteruit. Daarnaast was er een kruipgang beschikbaar en de hele achteras, inclusief de remmen, was van een nieuwe, moderne constructie, met schuine vertanding, zij het zonder lagedrukhydrauliek. Alle versnellingen en functies werden puur mechanisch bediend, inclusief differentieelblokkering en vierwielaandrijving. Van veel van deze trekkers werd aangenomen dat ze zelfs tweewielaandrijving hadden.
Valmet 504 en 604 tractoren
De Valmet 504 en 604 waren voornamelijk een facelift van eerdere Valmet-modellen en verkochten redelijk goed in Zweden tijdens de eerste jaren van de Volvo-samenwerking. Het uiterlijk van de nieuwere 305 en 405 tractoren is aan deze modellen te danken. Ze erfden ook dezelfde cabine. Een nieuwe generatie cabine bevond zich toen al in de prototypefase, maar werd afgewezen. Met deze beslissing werd misschien ook een groot groeipotentieel opgegeven. De wigvormige Valmet-cabine was misschien functioneel, maar niet bijzonder groot. In die tijd waren er ook veel vooroordelen over Valmet bij mensen die niet bekend waren met het merk. Een vreemd uitziende cabine met pedalen door de vloer lokte niet altijd nieuwe klanten naar de competitie.
Hoe dan ook, de nieuwe, kleinste leden van de "05-familie" waren wendbare tractoren met goed functionerende versnellingsbakken. Met de hulp van vooral de Finse, Zweedse en Noorse markten groeiden de verkoopvolumes aanzienlijk en de serie bleef iets meer dan 30 jaar in productie. Dat wil niet zeggen dat het model drie decennia lang onveranderd bleef! Integendeel, het aantal verbeteringen tijdens deze jaren was verbazingwekkend. Hoewel deze tractor zijn leven lang een archetype was van de Finse basislandbouwtractor, werd de transmissie nooit echt in Finland gebouwd. In het begin werd "de bak" gemaakt in Valmet do Brazil en later door een leverancier in Türkiye.
Van 2,7 liter tot een viercilindertractor met 25 pk extra
De tractoren werden gelanceerd met de Valmet TD27 motor. De kleine 2,7-liter eenheid had een laag koppel en was moeilijk te starten bij koud weer. Daarom werd enkele jaren later een 3,3-liter motor geïntroduceerd. Deze werd later in het begin van de jaren '90 vervangen door een motor van dezelfde grootte, maar van een frisse, nieuwe generatie, uit de 20-serie. Uiteindelijk werd in 1992 een viercilindermodel geïntroduceerd, waarmee een einde kwam aan alle klachten over de motor van de tractor. Het grootste model in deze kleine serie groeide navenant, zodat er in de eerste tien productiejaren nog eens 25 pk bijkwam.
De driepuntsophanging was vanaf het begin goed en werd zelfs geaccepteerd door veel deelnemers aan ploegkampioenschappen. De geometrie van de hefinrichting werkte prima, het hefbereik was echt goed en de capaciteit paste bij de grootte van de tractor. Er werd slechts één grote update gedaan aan het einde van de jaren 1980. Auto control, de elektronisch geregelde hefinrichting, werd al heel vroeg als optie geïntroduceerd. Klanten moesten echter nog tien jaar wachten op een grote pompopbrengst.
De cabine was weliswaar functioneel, maar kreeg veel kritiek (zelfs van ervaren Valmet-gebruikers) en dus werden er voortdurend verbeteringen doorgevoerd. In 1993 kwam er een bosbouwcabine op de markt. Deze werd gecreëerd door het linkerspatbord en de achterkant van de cabine aan te passen. De bestuurder kon de stoel al draaien, maar nu was het ook mogelijk om met het gezicht naar achteren te werken. Gedurende deze periode werden de cabinedeuren verschillende keren opnieuw ontworpen en uiteindelijk werden de scharnieren verplaatst van de voorkant naar de achterkant. In het begin was het cabinedak gewoon een grote plastic afdekking uit één stuk, die ook dienst deed als nooduitgang. In 1996 werd een dakventilatie- en verwarmingssysteem toegevoegd. Dit was echt nodig om meer frisse lucht naar de machinist te brengen. Dit werd al snel gevolgd door een echt airconditioningsysteem.
Bezoek aan Portugal
Aan het eind van de jaren 80 was men van mening dat voor duurzame groei een fabriek binnen de Europese Unie nodig was. Op dat moment was Finland nog geen lid van de EU. Dus werd er een tractorenfabriek in Portugal opgericht, met zelfs een eigen tractorserie die speciaal voor de fabriek was ontworpen. De Metta 4000-serie was gepland als een kleiner zusje van de 6000-serie, althans qua uiterlijk, maar met technieken die volledig waren gebaseerd op de kleinere Suolahti-modellen. De Metta had een laag hoogteconcept, dus de hydrauliek werd verplaatst van de bovenkant van de transmissie naar beneden, wat betekende dat de machinist moest wennen aan een "centrale tunnel" op de vloer.
De productie begon in 1996 met het platformmodel, later gevolgd door een versie met cabine. Het aanbod omvatte nu 53 tot 80 pk. Een bijzonder hoogtepunt uit deze tijd was dat de tractor werd verkocht aan Steyr. De Oostenrijkers namen zowel drie- als viercilindermodellen die de namen Steyr 667 en 680 kregen. Ondanks dit succes bereikte de Portugese fabriek noch haar volume, noch haar rentabiliteitsdoelstellingen en omdat Finland al was toegetreden tot de EU, werd de fabriek gesloten en werden de Iberische markten opnieuw bediend vanuit Suolahti. Het Scandinavische portfolio werd verder ontwikkeld op zijn eigen spoor, hoewel de kleine serie zijn aftakas met twee versnellingen "via Portugal" kreeg.
Modernere oplossingen voor kleine tractoren: A83 en A93
Eind jaren negentig werd de kleine transmissie verbeterd met tal van nieuwe functies. Ten eerste werd een splitterversnelling geïntroduceerd als alternatief voor de kruipversnelling. Dit verhoogde het aantal versnellingen tot 16 en verbeterde de veelgevraagde werksnelheden. De volgende stap in de ontwikkeling van Valtra's assortiment kleine tractoren was een synchromesh shuttleversnelling in 2002. Tegelijkertijd werden de modellen die bekend stonden als de M100-serie omgedoopt tot de A Serie, volgens de logica van de T Serie die op hetzelfde moment werd gelanceerd. Deze stap veranderde niets aan het algemene uiterlijk van de tractor. De nieuwe nummering werd voltooid dankzij ontwerpupgrades twee jaar later, zoals de hydraulische 4WD-koppeling met een remeffect op vier wielen. Nu was er een functiepakket dat vele jaren goed zou moeten zijn.
De hydraulische omkeerschakeling was al vrij gangbaar en de meeste concurrenten hadden deze ook op hun kleinere trekkermodellen. De droge dubbele koppeling in de A Serie was inmiddels verouderd, hoewel er een elektro-hydraulisch bediende optie was met de naam Hi-Shift. Deze werd bediend met een drukknop om het zware koppelingsgebruik lichter te maken. De druk op de markt om verbeteringen aan te brengen was hoog, vooral omdat de A Serie zo vaak met een voorlader werd gebruikt. Uiteindelijk werd in 2011 de laatste fase in de ontwikkeling van het vertrouwde Scandinavische werkpaard geïntroduceerd: De modellen A83 en A93 met de beroemde Valtra omkeerschakeling en geïntegreerde handrem.
Nu was de tractor helemaal bij de tijd. Zowel de aftakas als de hoofdkoppelingen waren van het type met meerdere schijven, terwijl in de cabine de pedalen van het hangende type waren en het stuurwiel goed afgesteld kon worden. De portefeuille was gestroomlijnd. De "bosbouwcabine" werd standaard, net als de elektronische hefinrichting. Beide modellen hadden een driecilindermotor en er was slechts één transmissieoptie. De trekker was bijna perfect... maar het uiterlijk was bijna hetzelfde als voorheen en er was geen powershift beschikbaar. Maar zelfs met zijn tekortkomingen was de "A3 HiTech" een succes in Scandinavië en verkocht hij redelijk goed in een paar andere plaatsen, zoals Beieren. In 2017 werd de "A4", de 4e generatie van de Valtra A Serie, gelanceerd. Dit is dan een andere tractor - en een ander verhaal.
Introductie in India - de Eicher Valtra 6100 /Eicher Euro Power 6100
Halverwege de jaren negentig werd een productielicentie verleend aan de Indiase firma Eicher Motors, een in 1959 opgericht bedrijf uit New Delhi. De licentie gold voor de hele tractor, dus alle onderdelen inclusief motoren werden in India geproduceerd. De tractor in kwestie werd op de markt gebracht als de Eicher Valtra 6100 of Eicher Euro Power 6100, gebaseerd op de kleinste Valmet van dat moment, het 365-model. De 61 pk sterke machine bleek al snel bijna te groot voor de Indiase tractormarkt, die enorm was (en nog steeds is) maar werd gedomineerd door relatief kleine tractoren. De tractoractiviteit van het bedrijf Eicher eindigde in 2005 toen het werd overgenomen door TAFE (Tractors And Farm Equipment Ltd), een ander bekend Indiaas tractorbedrijf dat het erfgoed voortzet met eigen modellen.
Türkiye is nooit een eenvoudig verhaal
In het begin werden de kleine 05-serie transmissies gebouwd door Valmet do Brasil voor gebruik in de tractoren die in Suolahti werden geproduceerd. Toen de productieaantallen stegen, werd de transmissiebouw in 2008 uitbesteed aan HEMA Industry. Dit Turkse bedrijf werd opgericht in 1971 en is een belangrijke leverancier voor de Europese auto-industrie. Binnen de bedrijfsgroep is er ook een tractorenfabriek Hattat Tarim, die tractoren produceert op basis van gelicentieerde en eigen onderdelen. Türkiye is een interessante grote tractormarkt en Hattat heeft een licentie gekregen om de Valtra A Serie te produceren in hun fabriek in Cercescoy voor de binnenlandse verkoop. Bovendien groeide de fabriek van Valtra in Suolahti in het begin van de jaren 2000 zowel in volume als in aantal modellen, dus werd er onderhandeld over een optie om de hele productie van de A-serie uit te besteden. De financiële crisis van 2008 begon echter de vraag naar tractoren te verminderen, waardoor het onderwerp niet langer relevant was. Desondanks werd de productie van de nieuwe transmissie voor model A HiTech uitbesteed aan HEMA.
Het Hattat-team begreep goed de mogelijkheden van de Valtra-transmissie en gebruikte deze in verschillende versies in de productreeksen 3000 en 4000 van het bedrijf. De 3000 stond ook bekend als Valtra's Compact en Orchard serie. Van deze eenvoudige tractoren werden tussen 2012 en 2014 meer dan duizend exemplaren verkocht. Er zouden er waarschijnlijk nog meer zijn verkocht, maar het bijwerken van de Perkins-motor om te voldoen aan de moderne emissienormen bleek niet haalbaar. Onlangs heeft Hattat zijn eigen series bijgewerkt met nieuwe FPT-motoren die aan fase V voldoen. Hoewel deze motoren zijn bijgewerkt, roepen ze toch een gevoel van déjà vu op... Zelfs de drukknop voor de droge koppeling is beschikbaar, HiShift genaamd, zowel voor de aftakas als voor de hoofdkoppeling.
Valtra Brazilië
De belangrijkste focus van deze blog ligt op de ontwikkelingen in de transmissie van kleine tractoren die oorspronkelijk door Valtra do Brazil werd gebouwd. Hoewel de in Brazilië ontwikkelde transmissies niet voor de millenniumwisseling in Braziliaanse tractoren werden gebruikt. Tegen die tijd waren de zustermodellen van de in Finland gemaakte M100 gelanceerd voor Braziliaanse productie. De tractor werd als te hoog en te duur beschouwd. Dit leidde direct tot verbetering. Nu werden de lessen uit Portugal gebruikt. De tractor werd verlaagd en vereenvoudigd. Na deze ontwikkelingen was de ontvangst op de markt al beter. Dat gezegd hebbende, was de eenvoudige en rechttoe rechtaan basismodelreeks, gebaseerd op de archaïsche 6+2R transmissie, nog steeds veel populairder.
De beproefde geschiedenis van de Valtra A-serie gaat 40 jaar terug
Sinds Valtra bij AGCO werkt, heeft het Braziliaanse portfolio zich op vele manieren ontwikkeld en is het beïnvloed door de nieuwe emissieregels die na 2015 van kracht worden (en die momenteel overeenkomen met de EU-regels voor Stage 3A van begin 2010). De huidige Valtra A4 is gebaseerd op hetzelfde A4- of A5-platform dat we bij Valtra in Europa gebruiken. In het segment met minder dan 100 pk wordt de brede Valtra-portfolio gecompleteerd door de A2- en A3-serie. Onder de motorkap van deze moderne tractoren vindt u nog steeds de bekende transmissie in al zijn prachtige mechanische diversiteit. Tegenwoordig is het fabricageproces ook gedeeltelijk terugverhuisd naar Brazilië. De originele basis 8 +4R kan worden aangevuld met een kruipbak of mechanische splitter, en de optie voor een omkeerschakeling is er ook! Voor koffie en speciale gewassen zijn er smalle modellen met verschillende achterassen en een comfortabele bestuurdersomgeving die past bij de grootte van de tractor.
Binnenkort bestaat onze versnellingsbak met acht versnellingen 40 jaar. Deze heeft de tand des tijds doorstaan en is op veel verschillende manieren ontwikkeld om te voldoen aan de behoeften van klanten in zeer uiteenlopende markten. Vandaag de dag blijft de A Serie een populaire keuze, zij het nu met een nieuwe transmissie met meerdere versnellingen. Er is zelfs een semi-powershift. Boek een proefrit bij je plaatselijke dealer om zelf te zien hoe de nieuwste generatie tractor en transmissie aanvoelt.
